Jak działa mózg?

Odkrycie w 1929 r. przez Hansa Bergera [niemieckiego psychiatrę] fal mózgowych, było nie lada przełomem w badaniach prowadzonych nad mózgiem. Okazuje się, że mózg podczas swojej pracy generuje impulsy elektryczne, zwane falami mózgowymi. Impulsy te możemy mierzyć przy pomocy specjalnego przyrządu, zwanego Elektroencefalografem [w skrócie EEG]. Posiada on kilkanaście elektrod przyłączanych do skóry głowy i mierzy częstotliwość [ilość impulsów na sekundę] oraz amplitudę ["wielkość" zmian napięcia].

Niby nic takiego, gdyby nie fakt, że te impulsy są zależne od czynności, jaką umysł wykonuje. Gdy jesteś pobudzony, częstotliwość twoich fal mózgowych rośnie, lecz impulsy stają się słabsze. Natomiast gdy się uspokoisz i rozluźnisz, fale mózgowe stają się wolniejsze, a impulsy silniejsze. Dlaczego tak się dzieje? Otóż, jeśli wytężasz mózg, pracuje więcej komórek nerwowych jednocześnie. Każda komórka wytwarza jakiś impuls elektryczny, więc wszystkie impulsy mieszają się, tworząc szum. Gdy jednak uspokajasz myśli, komórki mózgowe zaczynają działać synchronicznie [w jednym tempie]. Impulsy są więc rzadsze, ale ich napięcia sumują się, dlatego impulsy nabierają na sile.

Istotną informacją wynikającą z porównania przebiegów fal zbieranych przez poszczególne elektrody jest stopień ich synchronizacji. Wysoka synchronizacja oznacza, że dwie fale występujące w dwóch miejscach kory w tym samym (podobnym) czasie osiągają maksimum natężenia oraz w tym samym (podobnym) jego minimum. Gdy synchronizacja jest wysoka, impuls z jednego neurony bez trudu jest przekazywany do drugiego. Jednak gdy jest ona niska, impuls może być wygenerowany w neuronie w czasie, gdy następna komórka znajduje się w przeciwfazie - nie może przyjąć pobudzenia, przez co informacja zawarta w impulsie zostaje utracona.

Rytmy mózgowe przybierają różne wartości w zależności od stanu świadomości, w jakim aktualnie się znajdujemy oraz umiejscowienia (części kory mózgowej lub ośrodków podkorowych, których rytmy badamy). W dostępnym sobie zakresie rytmy mózgowe mogą przybrać dowolną wartość. Tradycyjnie wyróżnia się cztery najbardziej charakterystyczne zakresy fal odpowiadające przede wszystkim różnym stanom świadomości.

Cztery zakresy fal:

· beta - od ok. 13 Hz do ok. 30 HZ

· alfa - od ok. 7 Hz do ok. 13 Hz

· theta - od ok. 3 Hz do ok. 7 Hz

· delta - poniżej 3 Hz

Fale beta są dominujące w mózgu człowieka czuwającego, pracującego, aktywnego. Niskie napięcie rejestrowane przez elektrody oznacza niewielką synchronizację fal. Czym większa częstotliwość, tym większe pobudzenie, które często osiąga nadmierny poziom prowadzący do powstania reakcji stresowej.

Fale alfa o wyraźnie mniejszej częstotliwości i wyższym napięciu (a zatem także synchronizacji) są oznaką relaksu, odprężenia. W korze potylicy zaczynają być dominujące natychmiast po zamknięciu oczu. Tzw. wyższe harmoniczne alfa oznaczają także wytężoną uwagę człowieka oczekującego na pojawienie się bodźca. Dolną granicę częstotliwości alfa osiąga mózg znajdujący się na granicy snu i czuwania.

Wtedy właśnie zaczynamy obserwować rosnącą częstotliwość theta, polegająca na krótkookresowym występowaniu wysokonapięciowych fal o częstotliwości theta i bardo wysokich wskaźnikach synchronizacji. W stanie tym obserwuje się krótkie marzenia senne, iluzje, omamy, ale przy zachowaniu pełnej świadomości. W biografiach wielu wynalazców i odkrywców można spotkać się z relacjami, zgodnie z którymi ich wielkie odkrycia przyśniły im się w "półśnie", który wystąpił w kilka minut po popadnięciu w drzemkę.

Po fazie theta następuje najgłębszy sen - faza delta - fale najwolniejsze, ostre mocno zsynchronizowane. W tej części snu następuje regeneracja fizycznych sił organizmu. Po fazie delta czeka nas już tylko faza REM - marzenia senne ze swoją nietypową i bardzo charakterystyczną aktywnością elektryczną. Zachowanie świadomości w stanie theta oraz delta jest równoznaczne z osiągnięciem głębokiej medytacji.

Jeśli chcesz wiedzieć jak w prosty i skuteczny sposób synchronizować fale mózgowe sprawdź w ofercie zakładkę InnerPulse.